Phận long đong của chung cư nghìn tỷ bị BIDV đấu giá siết nợ

Vài ngày qua, thị trường bất động sản TP HCM xôn xao trước thông tin Khu dân cư 584 Tân Kiên, tọa lạc tại huyện Bình Chánh, đang bị nhà băng rao bán đấu giá để xử lý nợ. 

Cụ thể, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Sở Giao dịch 2 phát thông báo về việc lựa chọn tổ chức bán đấu giá toàn bộ dư nợ gốc, lãi phát sinh của Công ty Cổ phần Đầu tư Y tế Việt Nam, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Khai thác Công trình Giao thông 584 (NTB) lên đến gần 1.091 tỷ đồng.

Tài sản thế chấp kèm theo khoản nợ này là Dự án Khu dân cư 584 Tân Kiên tại Xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh, TP HCM. Trong đó gồm một nền đất 174,5 m2 và quyền sử dụng khu đất 41.242,1 m2 cùng tài sản gắn liền với đất là 2 khối chung cư 712 căn hộ.

Trước tin dự án sắp bị BIDV siết nợ, người dân sống tại chung cư này lại thêm một phen đứng ngồi không yên. Song, nhìn lại cả chặng đường hình thành và phát triển trong hơn một thập niên qua, đây không phải là lần đầu tiên dự án này gặp rắc rối.

Năm 2005, UBND TP HCM đã có chủ trương giao 53.051 m2 đất thuộc huyện Bình Chánh cho Công ty cổ phần đầu tư xây dựng và khai thác công trình giao thông 584 xây dựng nhà ở kinh doanh, nhà ở tái định cư. Công ty ký hợp đồng mua bán với khách hàng từ năm 2008. Trong quá trình xây dựng dự án và cơ sở hạ tầng, doanh nghiệp vướng nhiều lùm xùm liên quan đến việc bàn giao nhà chậm tiến độ.

Thế nhưng, những tranh chấp liên quan đến việc chuyển công năng chung cư 584 Tân Kiên thành bệnh viện mới là giọt nước làm tràn ly. Tháng 8/2011, hàng chục người đã đóng 80-90% tiền mua nhà trong dự án này đã gây áp lực số đông, thậm chí treo biển phản đối khi hay tin chung cư sắp chuyển đổi thành bệnh viện 1.000 giường.

Block A chung cư 584 Tân Kiên từng bị lên kế hoạch chuyển đổi công năng thành bệnh viện nhưng bất thành, nay đang trở thành tài sản bị ngân hàng BIDV rao bán để siết nợ. Ảnh: Vũ Lê

Giá bán căn hộ này trên hợp đồng chỉ ở mức 6 triệu đồng mỗi m2 nhưng nhiều người mua căn hộ trong dự án đã phải chi tiền chênh lệch 2-3 triệu đồng mỗi m2. Có trường hợp khách đã mua với giá gần 10 triệu đồng mỗi m2. Khi dự án gần về đích, sắp phải đối mặt với tình trạng căn hộ chuyển thành bệnh viện đã khiến nhiều người bức xúc.

Cơn giận của khách hàng càng lên cao khi chủ đầu tư đã âm thầm gửi công văn lên các cơ quan chức năng xin chuyển đổi mục đích công trình sang bệnh viện mà không lấy ý kiến cư dân mà vẫn được UBND TP HCM chấp thuận đề nghị. Thời điểm đó, lãnh đạo UBND TP HCM đã có văn bản yêu cầu UBND huyện Bình Chánh phối hợp cùng các sở ngành liên quan của thành phố khảo sát thực tế để cải tạo chung cư này thành bệnh viện.

Lý do doanh nghiệp xin chuyển đổi blook A chung cư này thành bệnh viện vì chủ đầu tư không đủ khả năng giao nhà theo thời hạn cam kết. Trước đây căn hộ được bán với giá trung bình 6-7 triệu đồng mỗi m2, khi giá vật liệu tăng, lãi suất biến động, doanh nghiệp đã phải gồng mình chịu lỗ.

Sau 3 tháng nổ ra tranh chấp và thỏa thuận giá bồi thường bất thành, đến tháng 11/2011, dự án phải dừng lại kế hoạch chuyển đổi thành bệnh viện. Nguyên nhân là do, trước sự phản đối của khách hàng, cùng đề nghị mức bồi thường 16 triệu đồng mỗi m2, vượt khả năng chi trả của doanh nghiệp thời điểm đó. 

Tuy vậy, Công ty 584 vẫn phối hợp với Công ty cổ phần Đầu tư Y tế Việt Nam để thế chấp 653 căn hộ cho ngân hàng và đã được giải ngân nhằm triển khai lĩnh vực y tế, trong đó có hàng trăm căn đã được bán cho khách hàng từ trước.

Chỉ trong vòng chưa đầy một năm sau vụ lùm xùm chuyển thành bệnh viện, đến năm 2012, ngân hàng BIDV nhiều lần dán thông báo, niêm phong căn hộ để siết nợ. Đến nay, công trình vẫn chưa hoàn thiện và chưa đủ điều kiện đưa vào sử dụng nhưng đã có cư dân sinh sống do nhu cầu cấp bách về nhà ở. Tuy nhiên, việc BIDV rao bán tài sản này cũng đặt vấn đề, số tiền hàng trăm khách hàng đã nộp cho chủ đầu tư sẽ được giải quyết ra sao. 

Trao đổi với VnExpress ngày 20/10, một nguồn tin từng có nhiều năm tham gia điều hành Công ty 584 cho biết, việc ngân hàng BIDV siết nợ không hẳn là tin xấu.

Trái lại, động thái nhà băng rao bán đấu giá khối nợ tại dự án hứa hẹn mở ra hướng đi mới tích cực hơn. Đây có thể là bước ngoặt giải phóng cho chung cư này khỏi cảnh sở hữu chéo chồng lấn nhau sau hơn một thập kỷ long đong. Bởi lẽ, nhiều khả năng nhà đầu tư mua mới lại nợ xấu của ngân hàng sẽ thúc đẩy dự án về đích nhanh chóng cũng như pháp lý tài sản trở nên rõ ràng, minh bạch hơn.

Vị này đánh giá, hiện chung cư 584 Tân Kiên đang phân ra 4 nhóm chủ sở hữu. Thứ nhất là khách hàng, những người đã đóng tiền mua căn hộ, là chủ sở hữu hợp pháp của dự án này. Quyền lợi của khách hàng chắc chắn sẽ không bị ảnh hưởng dù cho nhà băng bán chung cư để siết nợ.

Các chủ sở hữu còn lại gồm: Công ty y tế, Công ty 584 và cuối cùng là ngân hàng. 3 nhóm chủ sở hữu này đều là nhà đầu tư tổ chức. Do đó, các hoạt động mua bán của họ đều phải tuân thủ quy định của pháp luật hiện hành và được cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ.

Riêng khoản nợ do BIDV bán đấu giá không chỉ có các căn hộ mà còn có quyền sử dụng đất. Giá đất TP HCM đang tăng lên khá nhiều trong thời gian qua. "Chính vì vậy, nhà đầu tư mua nợ xấu từ ngân hàng vẫn có nhiều cơ hội nếu đánh thức được tiềm năng của quỹ đất trong khu dân cư 584 Tân Kiên này", ông nhận định. 

Vũ Lê